Φωτογραφίες από τη διάλεξη του Νίκου Κρίγκα "Ελληνικά αρωματικά – φαρμακευτικά φυτά ως «σύγχρονες υπερτροφές» στη μεσογειακή διατροφή"
Μπορείτε να κατεβάσετε την παρουσίαση της ομιλίας
open_village_2018_krigas_Ελληνικά_αρωματικά-φαρμακευτικα_φυτά_υπερτροφές.pdf
File Size: 9600 kb
File Type: pdf
Download File
Άγιος Λαυρέντιος στο Στρατώνα, 1ος όροφος
Σάββατο, 7 Ιουλίου,
ώρα ​20:30
​
Είσοδος ελεύθερη στο κοινό
Ελληνικά αρωματικά – φαρμακευτικά φυτά ως «σύγχρονες υπερτροφές» στη μεσογειακή διατροφή

Νικόλαος Κρίγκας

Ινστιτούτο Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων, Θεσσαλονίκη, Ελληνικός Γεωργικός Οργανισμός Δήμητρα.
​*E-mail: [email protected] ([email protected])

Μια τροφή χαρακτηρίζεται άτυπα ως «υπερτροφή» όταν συγκεντρώνει πλήθος ευεργετικών συστατικών (θρεπτικών και μη), τα οποία ο ανθρώπινος οργανισμός μπορεί να τα απορροφήσει ή/και να τα αξιοποιήσει προς όφελός του (ενίσχυση άμυνας οργανισμού, μεταβολισμού, θωράκιση/προστασία από καρδιακά νοσήματα, εκφυλιστικές ασθένειες ή από άλλα προβλήματα υγείας). Υπό αυτή την έννοια και δεδομένου ότι πλήθος από επιστημονικές μελέτες υποστηρίζουν πλέον τα οφέλη και την ευεργετική επίδραση των ελληνικών αρωματικών-φαρμακευτικών φυτών (ΕΑΦΦ) στον ανθρώπινο οργανισμό, τα βρώσιμα τμήματα αυτών των φυτών μπορούν να χαρακτηριστούν ως «σύγχρονες υπερτροφές».
Ο δίκταμος (Origanum dictamnus), ο μάραθος (Foeniculum vulgare), η ματζουράνα (Origanum majorana), η μαστίχα Χίου (Pistacia lentiscus var. chia), το μελισσόχορτο (Melissa officinalis), το φαρμακευτικό φασκόμηλο (Salvia officinalis), το δεντρολίβανο (Rosmarinus officinalis), η μέντα (Mentha x piperita) και είδη φυτών που αποκαλούμε κοινώς «ελληνικό τσάι βουνού» (Sideritis scardica, S. clandestina, S. syriaca subsp. syriaca κ.ά.) αποτελούν παραδοσιακά φάρμακα φυτικής προέλευσης σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Φαρμάκων (European Medicines Agency). 
Δηλαδή, έχουν κατάλληλες ενδείξεις εξαιτίας της σύνθεσής τους, έχουν μελετηθεί και προορίζονται για χρήση χωρίς ιατρική παρακολούθηση (σύμφωνα με καθορισμένη περιεκτικότητα και δοσολογία), έχει εκπληρωθεί η περίοδος παραδοσιακής χρήσης τους (δηλαδή >30 έτη, >15 έτη εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης), και τα διαθέσιμα στοιχεία για την παραδοσιακή χρήση τους είναι επαρκή (βλ. αντιστοίχες μονογραφίες σε www.ema.europa.eu). 

​Για αυτά τα φυτά αλλά και για πολλά άλλα ΕΑΦΦ υπάρχουν πλέον δεδομένα που επισημαίνουν τα δραστικά συστατικά, τη διατροφική τους αξία και την ευεργετική τους επίδραση στον ανθρώπινο οργανισμό, όπως για παράδειγμα για τα/τις: κεφαλωτό θυμάρι (Thymbra capitata), αγριοθύμαρα (Thymus spp.), «ρίγανες» (Origanum vulgare, O. onites), «αγριορίγανες ή τραγορίγανες» (Satureja montana group), πεδινό θρούμπι (Satureja thymbra), κρίταμο (Crithmum maritimum), κάππαρη (Capparis spinosa), κρόκος (Crocus sativus), κυνόροδο (Rosa canina), κράνα (Cornus mas), ρούδι (Rhus coriaria) και χαρούπι (Ceratonia siliqua). 
Τα παραπάνω ΕΑΦΦ παρουσιάζονται στη φορητή, δανειστική, διαδραστική έκθεση Aromatistas του BigPicnic (Horizon 2020) και στο βιβλίο «Με... Νου, Αρωματόκηπος και Ευεξία: ανακαλύπτοντας μυστικά των βοτάνων» (Εκδόσεις Πατάκη 2016), τα οποία αποσκοπούν στην ενημέρωση-ευαισθητοποίηση του κοινού και στη βελτίωση των διατροφικών συνηθειών των πολιτών. Διευκρινίζεται η ασφαλής χρήση τους (ποσότητες, συχνότητα, συστάσεις-αντενδείξεις) και για ορισμένα ΕΑΦΦ προτείνονται νέες ιδέες μαγειρικής που αποσκοπούν στην ενίσχυση της διατροφικής αξίας των βασικών υλικών της μεσογειακής διατροφής (π.χ. συγκεκριμένες ποσότητες, υποκατάσταση νερού σε μαγειρικές παρασκευές με ισχυρά εγχύματα-αφεψήματα).